2004 - 2009 Yerel Seçim Sonuçları Karşılaştırması  

29 Mart 2009 Yerel seçimlerini dün yaptık ve yeni yerel yönetimlerimizi belirledik.

Ak Parti diğer rakiplerinin hayli önünde ipi göğüsleyen taraf olmasına karşın, seçim öncesi beklentilerinin de bir hayli gerisinde kaldı. CHP İstanbul'da bir miktar kıpırdanma yaşarken, seçimin en büyük atılımını MHP yaptı. Oy oranlarını ciddi bir miktarda artıran Saadet partisini de unutmamak lazım bu arada.

Daha detaylı bir analiz yapacağım ama öncelikle 2004 ile 2009 yerel seçimleri arasında ne gibi değişmeler olmuş, hangi belediye hangi partiden diğerine geçmiş göz atmak isterseniz aşağıdaki tabloya bir göz atın derim.

RESMİ BÜYÜTMEK İÇİN RESMİN ÜZERİNE TIKLAYINIZ...

KARŞILAŞTIRMALI HARİTAYI BÜYÜTMEK İÇİN RESMİN ÜZERİNE TIKLAYINIZ...



Şimdi Partiler açısından değerlendirelim. (Aslen yorumlar kısmında yazdım biraz ya neyse.)

AK PARTİ: Beklediğinden daha düşük bir oranda oy aldı. Kıl payı kaybettiği illeri alabilse çok fazla sayıda belediye kaybetmiş gibi gözükmeyebilirdi aslında. (Tabi kılpayı aldıklarını da unutmamak lazım.) Yanlış bir siyaset dili kullandığı seçim sonuçlarından net biçimde görülüyor. Buraları istiyorum dediği yerlerde seçimi yerel seçim havasından genel seçim havasına döndürmesi seçmen tarafından çok sert biçimde cezalandırıldı. Önceki seçimlerde elde ettiği gücü kemikleşmiş bir oy tabanı olarak yorumlayıp bu doğrultuda bir strateji belirlemesi, aslında kaygan olan oy zeminini ciddi biçimde sarstı. İzmir, Diyarbakır ve Çankaya'da seçmen CHP ve DTP ye normalde destek olmayacağı kadar destek oldu Ak Partinin yanlış stratejisinden dolayı. Ve sonuçta çok büyük bir prestij kaybı yaşadı bu illerde.

Şahsi kanaatim bu illerde Ak Parti'nin kendini genel seçimlerde toplayacağı yönünde. (Tabi yine yanlış bir dil kullanmazsa.) Fakat bu toparlanma onu diğer rakiplerinin önüne taşımaya yetmeyecek. Ancak bu seçimde kaybettiği karizmasına geri kavuşturacak seviyede kalacak bu toparlanma. (Tabi yeni ekonomik krizler, vs... gibi şu anda öngörülemeyen durumlar gelişmezse)

Bu seçimde genel olarak başarılı olduğunu da belirtmek gerekir. En yakın 2 muhalefet partisinin toplamı kadar oy aldığını gözden kaçırmamak gerekir. Ancak koyduğu hedefleri nedeniyle başarısız gibi gözüktüğü de son derece açık biçimde ortada. Sular durulduktan sonra başarısını daha net biçimde anlatabileceği kanısındayım. Sonuç olarak; hedeflerine ulaşamasa da başarısız olarak tanımlanması da mümkün değil.

Kayseri - Konya arasındaki rekoru hangi il kırar tartışmasında Konya ipi göğüsleyen taraf oldu Ak Parti cephesinde. Bir sonraki seçimde ne olacağını bekleyip göreceğiz.

CHP: Son yıllarda ilk kez beklentilerin üstünde oy alması CHP li seçmende çok büyük bir coşku meydana getirdi. Ege ve Akdeniz sahillerinde sarsılan hakimiyetini olabilecek en üst seviyede yeniden tesis etti. Geçen seçimlerde kura ile kaybettiği Sinop'u almasına karşın, Trabzon'u Ak Partiye kaptırması Trabzon teşkilatının kendini sorgulamasını gerektirecek.

Seçimlerin genel seçim havasında geçmesinden dolayı çok büyük bir kazanç sağladı. Özellikle İstanbul'da tahminlerin üzerinde bir oy aldı. Kemal Kılıçdaroğlu'nun saha çalışmasındaki gayreti ve medya desteği İstanbul'da gerçekten büyük bir başarı sağladı. (Bu durumu sadece Medya desteğine bağlamak yanlış olur, çünkü gerçekten de defalarca esnaf ziyaretlerine gitmesi ve CHP li yöneticilerin çokta tercih etmedikleri "halkla kucaklaşma" stratejisi bu başarıda son derece etkindi.) Seçimi kazanamamasına karşın, Deniz Baykal'dan kurtulmak isteyen CHP tabanında yeni "Lider" olarak görüleceği ve bu konuda çok baskı göreceği kesin. Bunun sonucu ne olur bekleyip göreceğiz. CHP'nin Deniz Baykal ile kıyı şeritlerinden kurtulup iktidar olmasının mümkün olmadığı aşikar. Mümkün müdür böylesi bir değişim, bekleyip göreceğiz.

Antalya'yı kazanarak seçimin en büyük sürprizine imza attığına değinmeden geçemeyeceğim. Gerçekten çok büyük bir sürpriz oldu tüm Türkiye'ye. Bu seçimin Antalya için hayırlı olup olmayacağını önümüzdeki aylarda göreceğiz.

MHP: Seçimin en karlısı olarak tanımlayabiliriz MHP'yi. Seçimi yerel seçim gibi değerlendiren ender partilerden olması mevcut potansiyeli açısından bakıldığı zaman başarıya taşıdı MHP yi. Aday seçimindeki başarısı, adaylarını erkenden açıklaması seçimi kazanamadığı illerde de oylarını bir hayli yükseltmesini sağladı.

Yukarıdaki yorumlarımdan seçimde en büyük başarıyı yakaladığı sonucu haliyle çıkmıyor ama sahip olduğu oy potansiyelinin üzerinde bir noktaya ulaştığını söylemek gerekir. Tek sorunları İstanbul'da bir varlık gösteremeyişi. Diğer illerdeki başarısını bir miktar İstanbul'a taşıyabilse oy oranı olarak CHP'nin önüne geçmesi işten bile değil. %23 leri çok rahat yakalayabilirdi.

Şimdi merakla beklediğimiz genel seçimlerde bu etkinliğini sürdürüp sürdüremeyeceği. Şahsi kanaatim genel seçimlerde bu denli bir başarı yakalaması zor. İktidara bir koalisyon gelmesi ihtimali vatandaşta oluştukça MHP seçmeninin AKP ye kayması yüksek olasılık. MHP yönetimi bunu engelleyecek stratejiyi şimdiden geliştirmeye başlamalı. Aksi takdirde 2009 yerel seçimleri "mazide kalan hoş bir seda"ya dönebilir.

DTP: Kimlik siyasetini iyi vurgulaması sonucu bölgedeki gücünü yeniden tesis etti. Fakat bu başarısında Ak Parti'nin yanlış stratejisi en büyük sebepti. Bu nedenle çok daha makul seviyelerde bir siyasete ihtiyacı var. Aksi takdirde 2011 seçimlerinde Ak Parti'yi yeniden ensesinde bulması kaçınılmaz olur.

SP: Tabanında yeni bir dirilişin olduğu açık. Toparlanma sürecine girdiği rahatlıkla söylenebilir. Numan Kurtulmuş ile daha iyi neticeler alması beklenecek bundan sonra da. Ancak Yerel seçimlerde elde ettiği dirilişi genel seçimlere taşıytabilir mi. Kanımca bu durum Muamma.

Numan Kurtulmuşun farklı söylemler ve Etiket değeri taşıyan yol arkadaşlarına ihtiyacı var. Bunu sağlayamazsa 2011 seçimlerinde % 2.5-3 bandına dönmesi kuvvetli ihtimal olarak gözüküyor.

DSP: Eskişehir, Ordu ve Şişli'de beklendiği biçimde kazandı. Fakat bu yerlerin tamamında adayların oyları topladığını görmek gerek. Bu şekilde daha ne kadar siyaset sahnesinde kalabilir bilmiyorum ama Mustafa Sarıgül, Yılmaz Büyükerşen gibi halkın gözünde yüksek değer taşıyan kişiler parti yönetimine gelmediği sürece elde edebileceği başarı bugünkünden daha fazla olamaz.

BBP: Sivas halkı Muhsin Yazıcıoğlu'na vefa borcunu ödedi. Bedeni henüz toprakla buluşmadan Sivas'ı ona verdi. Bazen denir ya ölüsü şu şehri alır diye. Maalesef Muhsin Yazıcıoğlu'nun dirisi alamadı, alamazdı ama ölüsü almaya yetti. Bazı insanlar öldükten sonra değerleri artıyor. Birçok seçmenin hep 2. tercihi durumundaydı. Birinci olmayı başaramadı bir türlü. Ama Sivas halkı üzerine düşeni gayet güzel biçimde yaptı.

SON OLARAK: Bütün partiler sonucu doğru okuyup buna göre siyaset üretmeliler. Ak Parti ve MHP sonuçların hemen ardından son derece mantıklı ve makul değerlendirmeler yaptılar ve mesajı aldıklarını gösterdiler. CHP başını kuma sokmadan bu süreci doğru değerlendirebilecek mi gerçekten büyük merak içindeyim. Şu anki stratejileri ile oylarını 1 puan dahi artırıp iktidara gelmeleri olası bir sonuç değil.